Wythnos Safonau Masnach Cymru - Diwrnod 3 - Cadwch olwg am siarcod benthyg arian
Mae Safonau Masnach Cymru ac Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru yn rhybuddio defnyddwyr i fod yn wyliadwrus ar gyfryngau cymdeithasol, gan fod y tîm yn derbyn y nifer uchaf erioed o adroddiadau o weithgarwch siarcod benthyg arian oherwydd yr argyfwng costau byw a'r defnydd cynyddol o farchnadoedd digidol.
Mae gwybodaeth a gasglwyd gan y tîm yn awgrymu bod benthycwyr arian anghyfreithlon yn manteisio ar brisiau uwch i elwa gan y rhai sy'n ei chael hi'n anodd yn ariannol.
Cafodd un siarc benthyg arian, yr oedd ei incwm cyfreithlon yn cynnwys budd-daliadau yn unig, ei ganfod yn gwneud dros 600 o adneuon arian parod gwerth cyfanswm o £162,000 ac wedi mwynhau ffordd o fyw gormodol gyda £32,000 yn cael ei wario ar wyliau moethus, £48,000 ar gerbydau 4x4 iddo ef ac iddi hi, a cholledion gamblo o £29,000.
Canfu ymchwil a gomisiynwyd gan Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru fod 50% o'r rhai a fenthycodd arian, wedi gwneud hynny i dalu am gostau a biliau byw bob dydd. Yn fwy pryderus, canfu'r ymchwil fod 44% o fenthycwyr yn dibynnu ar fenthyca anffurfiol ar ffurf ffrindiau, teulu neu gydweithwyr.
Mae Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru, Rheolwr Tîm Sarah Smith yn esbonio ei phryderon:
“Wrth ymchwilio i achosion o fenthyca arian anghyfreithlon, mae dioddefwyr yn adrodd yn gyson nad oeddent yn ystyried y benthyciwr fel benthyciwr arian didrwydded. Maent yn disgrifio trefniadau a pherthnasoedd tymor hir yn mynd yn ôl flynyddoedd lawer, gyda'r benthyciwr yn berthynas, yn ffrind neu'n rhywun y maent yn gweithio neu'n arfer gweithio gyda nhw.”
Mae Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru yn arbennig o bryderus am fenthycwyr iau, gan fod ymchwil wedi canfod bod y rhai rhwng 18 a 24 oed yn fwy tebygol o fod wedi defnyddio benthyciwr anghyfreithlon ond eu bod yn llai tebygol o wybod bod y math hwn o fenthyca yn anghyfreithlon.
Esbonia Smith “Mae siarcod benthyg yn defnyddio cyfryngau cymdeithasol fwyfwy, fel Facebook, Instagram a Snapchat, i hysbysebu eu benthyciadau anghyfreithlon a thargedu dioddefwyr posibl. Maent hefyd yn defnyddio grwpiau cymunedol a thudalennau gwerthu lleol. Rydyn ni'n gwybod bod pobl iau sydd angen mynediad at arian yn gyflym, yn agored i fenthycwyr siarcod sy'n gweithredu ar-lein."
Gallai dod yn gyfarwydd â nodweddion cyffredin benthyciwr arian anghyfreithlon a ganlyn, neu fenthyciwr arian didrwydded, eich atal rhag dod yn ddioddefwr:
• Efallai y bydd yn ymddangos yn gyfeillgar ac yn gymwynasgar ar y dechrau.
• Ad-daliadau yn aneglur ac yn uchel iawn, gyda “chosbau” ychwanegol yn cael eu hychwanegu at fenthyciad am golli taliad.
• Anaml y bydd yn darparu gwaith papur.
• Yn defnyddio aflonyddu a bygythiadau i sicrhau taliad.
• Yn cymryd eiddo fel cardiau banc neu basbort ar gyfer diogelwch.
• Dioddefwyr bregus yn profi ymddygiad paratoi (grooming).
Mae Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru yn diogelu ac yn cefnogi dioddefwyr benthyca arian anghyfreithlon a throseddau cysylltiedig, yn ogystal ag ymchwilio ac erlyn benthycwyr didrwydded yng Nghymru. Os ydych chi'n poeni am eich sefyllfa eich hun, neu rywun rydych chi'n ei adnabod, cysylltwch ag Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru i gael cyngor a chymorth diogel, cyfrinachol. Ffoniwch 0300 123 3311 neu ewch i stoploansharkswales.co.uk.
Ar hyn o bryd mae'r tîm yn cynnal ymchwil bellach i ddeall arferion benthyca ymhlith pobl iau, i ddarparu cefnogaeth a chyngor wedi'u targedu.
Os oes gan unrhyw un brofiad o fenthyca o ffynonellau anffurfiol fel teulu neu ffrindiau, neu bobl y cyfeiriwyd atynt, hoffem glywed amdanynt. Gellir darparu unrhyw wybodaeth yn gyfrinachol a gallwch gysylltu â'r tîm drwy'r wefan.
Dywedwch wrthym amdano - Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru: Atal Siarcod Benthyg Arian Cymru neu gyfryngau cymdeithasol
Am ragor o wybodaeth, ewch i'n wefan a'n sianel YouTube.
Gellir clywed y podlediad ar gyfer Diwrnod 3 yma:
Dilynwch ni ar “X” (“twitter” gynt) @WalesTS