Beth mae'r gyfraith yn ei ddweud am werthu paent chwistrell i bobl o dan 16 oed.
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr
Mae'n drosedd gwerthu cynhwysydd paent aerosol i unrhyw un o dan 16 oed.
Mae yna fesurau y dylech eu rhoi ar waith i osgoi gwerthu i rai dan 16 oed. Mae'r rhain yn cynnwys cynnal gwiriadau gwirio oedran a hyfforddiant staff rheolaidd.
Ymddygiad gwrthgymdeithasol a phaent chwistrell aerosol
Mae'r Ddeddf Ymddygiad Gwrthgymdeithasol 2003 yn mynd i'r afael â phroblem graffiti sy'n cael eu paentio â chwistrell, gan gydnabod y gall graffiti gyfrannu at ofn troseddau. Mae ymchwil wedi dangos bod graffiti, sbwriel a diraddio cyffredinol mewn cymdogaeth yn cael effaith anghymesur ar ymdeimlad pobl o ddiogelwch. Mae awdurdodau lleol yn gwario symiau sylweddol o arian bob blwyddyn yn dileu graffiti, ac yn llwyddo i raddau amrywiol.
Y gyfraith
Mae Deddf Ymddygiad Gwrthgymdeithasol 2003 yn ymdrin â gwerthu paent aerosol i blant:
- dyfais sy'n cynnwys paent wedi'i storio o dan wasgedd ac wedi'i gynllunio i ganiatáu rhyddhau'r paent fel chwistrell yw cynhwysydd paent aerosol
- mae person yn cyflawni trosedd os yw'n gwerthu cynhwysydd paent aerosol i berson o dan 16
- gall perchennog y busnes, yn ogystal â'r person a wnaeth y gwerthiant, fod yn atebol os gwneir gwerthiant cynhwysydd paent aerosol i berson o dan 16 oed
Amddiffynfeydd
Os ydych chi'n cael eich cyhuddo o werthu cynhwysydd paent aerosol i berson o dan 16 oed, rydych chi'n cael yr amddiffyniad eich bod wedi cymryd pob cam rhesymol i bennu oedran y prynwr a'ch bod yn credu'n rhesymol nad oedd y prynwr o dan 16 oed.
Os ydych chi, fel perchennog y busnes, yn cael eich cyhuddo o drosedd am fod rhywun sy'n gweithio yn eich safle wedi gwerthu cynhwysydd paent aerosol i berson o dan 16 oed, mae gennych yr amddiffyniad eich bod wedi cymryd pob cam rhesymol i osgoi cyflawni'r drosedd.
Cadw o fewn y gyfraith
Er mwyn cadw o fewn y gyfraith a bodloni'r amddiffynfeydd cyfreithiol, dylech gyflwyno polisi dilysu oedran a chael systemau effeithiol i atal gwerthiannau i rai dan 16 oed. Dylai'r systemau hyn gael eu monitro a'u diweddaru'n rheolaidd fel bo'r angen i nodi a rhoi unrhyw broblemau neu wendidau ar waith, neu i gadw i fyny ag unrhyw ddatblygiadau mewn technoleg.
Mae nodweddion arfer gorau allweddol system effeithiol yn cynnwys y canlynol.
GWIRIADAU DILYSU OEDRAN
Gofynnwch i bobl ifanc gynhyrchu prawf o'u hoed bob amser. Mae'r Sefydliad Safonau Masnach Siartredig, y Swyddfa Gartref a Chyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu yn cefnogi Cynllun Safonau Prawf Oedran Cenedlaethol y DU (PASS), sy'n cynnwys nifer o ddarparwyr cardiau. Gallwch fod yn hyderus bod cerdyn sy'n cael ei gyhoeddi o dan y cynllun ac sy'n dwyn y hologram PASS yn brawf derbyniol o oedran.
Mae trwydded yrru ffotograff neu basbort hefyd yn dderbyniol ond gwnewch yn siwr bod y cerdyn yn cyfateb i'r person sy'n ei ddefnyddio a bod dyddiad geni'n dangos eu bod yn 16 oed o leiaf. Gellir defnyddio cardiau adnabod milwrol fel prawf oedran ond, fel gyda mathau eraill o huniaethiad, gwnewch yn siwr fod y llun yn cyfateb i'r person sy ' n cyflwyno'r cerdyn a'i fod yn gwirio'r dyddiad geni.
Nid oes rhaid i chi dderbyn pob un o'r ffurfiau uchod o adnabod ac efallai mai'r peth gorau fyddai eithrio unrhyw fath o ddogfen nad yw eich staff yn gyfarwydd â hi.
Efallai y bydd rhai pobl ifanc yn cyflwyno cardiau adnabod ffug felly mae'n ddoeth i wirio golwg a theimlad cerdyn hefyd. Er enghraifft, dylai'r hologram PASS fod yn rhan annatod o gerdyn PASS ac nid yn ychwanegyn.
Os na all yr unigolyn brofi ei fod o leiaf yr oedran cyfreithiol isaf - neu os oes gennych unrhyw amheuaeth-dylid gwrthod y gwerthiant.
Gweler Canllawiau Huniaethiad Ffug y Swyddfa Gartref i gael rhagor o wybodaeth.
GWEITHREDU HER 21 NEU SYSTEM HER 25
Mae hyn yn golygu os yw'r person i'w weld o dan 21 neu 25, gofynnir iddo/iddi wirio ei fod yn 16 oed neu'n hyn drwy ddangos prawf dilys o'i oedran.
HYFFORDDI STAFF
Sicrhewch fod eich staff wedi'u hyfforddi'n briodol. Dylen nhw wybod pa gynhyrchion sydd wedi'u cyfyngu i oedran, beth yw'r cyfyngiad oedran a'r camau y mae'n rhaid iddyn nhw eu cymryd os ydyn nhw'n credu bod rhywun o dan 16 oed yn ceisio prynu. Mae'n bwysig eich bod yn gallu profi bod eich staff wedi deall yr hyn sy'n ofynnol ganddynt o dan y ddeddfwriaeth. Gellir gwneud hyn drwy gadw cofnod o'r hyfforddiant a gofyn wrth aelodau staff i lofnodi i ddweud eu bod wedi'i ddeall. Yna, dylid gwirio'r cofnodion hyn a'u llofnodi'n rheolaidd gan y rheolwyr neu'r perchennog.
CADW COFNOD GWRTHOD
Dylid cofnodi pob gwrthodiad (dyddiad, amser, digwyddiad, disgrifiad o ddarpar brynwr). Bydd cadw log gwrthod yn helpu i ddangos eich bod yn mynd ati i wrthod gwerthu a bod â system effeithiol ar waith. Dylai'r cofnodion gael eu harchwilio gan y rheolwr/perchennog i sicrhau bod pob aelod o staff yn eu defnyddio.
Amgaeir cofnod gwrthod enghreifftiol.
Mae gan rai tiliau system gwrthod wedi'i hadeiladu mewn iddynt. Os ydych yn defnyddio system sy'n seiliedig ar y til, dylech sicrhau bod modd adalw'ch gwrthodiad yn ddiweddarach. Dylech hefyd fod yn ymwybodol bod rhai gwrthodiadau'n cael eu gwneud cyn sganio'r cynnyrch.
CYNLLUN Y SIOP A'R CYNNYRCH
Nodwch y cynhyrchion sydd â chyfyngiad oedran yn eich siop ac ystyried eu symud yn nes at y cownter, neu hyd yn oed y tu ôl iddo. Ystyriwch arddangos pecynnau ffug fel bod pobl yn gorfod gofyn am y cynhyrchion os ydynt am eu prynu.
AWGRYMIADAU TIL
Os ydych yn meddu ar system EPoS yna efallai y bydd yn bosibl ei defnyddio i atgoffa staff o gyfyngiadau oedran drwy gyfrwng prydlon. Fel arall, gellir defnyddio sticeri ar gyfer rhai codau bar.
ARWYDDION
Arddangoswch posteri yn dangos terfynau oedran a datganiad ynghylch gwrthod gwerthiannau o'r fath. Gall hyn atal darpar brynwyr a gweithredu i atgoffa staff.
TELEDU CYLCH CYFYNG (CCTV)
Gall system teledu cylch cyfyng weithredu fel dull o atal a lleihau nifer yr achosion o werthu i rai dan oed. Bydd hefyd yn eich helpu i fonitro 'mannau dall' yn eich siop os nad yw'n bosibl newid y cynllun neu adleoli'r cynhyrchion y tu ôl i'r cownter, neu'n agosach ato.
Gwerthiannau ar-lein
Os ydych chi'n gwerthu o bell, fel ar-lein neu drwy gatalog, dylech sefydlu system effeithiol sy'n gallu gwirio oedran darpar brynwyr. Gweler 'Gwerthiannau ar-lein o gynhyrchion a gyfyngir o ran oedran' am fwy o wybodaeth.
Safonau Masnach
I gael mwy o wybodaeth am waith gwasanaethau safonau masnach - a chanlyniadau posibl o beidio â chadw at y gyfraith - gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.
Yn y diweddariad hwn
Dim newidiadau mawr
Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Tachwedd 2022
Deddfwriaeth allweddol
Deddf Ymddygiad Gwrthgymdeithasol 2003
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2024 itsa Ltd.